Kilka słów o klastrach przemysłowych
Niewątpliwie klastry są fenomenem, jeśli chodzi o stymulowanie konkurencyjności i innowacyjności, co przekłada się na sukcesy gospodarczo-społeczne kraju. Przykłady Doliny Krzemowej czy brytyjskiego Cambridge dobitnie udowadniają ich wielkie znaczenie i źródło potencjalnego rozwoju państwa.
Zacznijmy może od wyjaśnienia tego, czym jest klaster. Według M. Portera, autora tej koncepcji, światowej sławy specjalisty w dziedzinie strategii organizacji i konkurencji klastry to:
,,geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących usługi, firm działających w pokrewnych sektorach i związanych z nimi instytucji (na przykład uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych i stowarzyszeń branżowych) w poszczególnych dziedzinach, konkurujących między sobą, ale również współpracujących. Klastry osiągające masę krytyczną (niezbędna liczba firm i innych instytucji tworząca efekt aglomeracji) i odnoszące niezwykłe sukcesy konkurencyjne w określonych dziedzinach działalności, są uderzającą cechą niemal każdej gospodarki narodowej, regionalnej, stanowej, a nawet wielkomiejskiej, głównie w krajach gospodarczo rozwiniętych.”
Klastry występują właściwie we wszystkich sektorach gospodarki, mając przy tym ponadsektorowy charakter. Jest to bowiem sieć powiązań nie tylko pomiędzy poszczególnymi przedsiębiorstwami, lecz także podmiotami tj. instytucje B+R, fundusze kapitałowe, czy też firmy analityczne, marketingowe, szkoleniowe itp. Można powiedzieć więc, że to idealny system współpracy władz publicznych z jednostkami naukowo-badawczymi i przedsiębiorcami mającymi wspólną trajektorię rozwoju. Warto dodać również, że współpraca ta ma charakter horyzontalny, czyli występuje między podmiotami działającymi w tym samym sektorze, konkurujących ze sobą.
Właśnie konkurencja i współpraca (określane angielskim wyrażeniem ,,coopetition”) to kluczowe procesy, gwarantujące efektywne funkcjonowanie klastrów. Mianowicie dochodzi w nich do efektu synergii – zwiększenia produktywności poprzez współpracę jednostek i wspólne przenikanie się ich interesów i celów. Niezwykle łatwe i możliwe jest więc naśladowanie najlepszych rozwiązań organizacyjnych, wymiana wiedzy i doświadczeń, a także informacji o nowych oczekiwaniach i trendach, obniżenie kosztów transportu i marketingu. Wzajemne powiązania mają często nieformalny charakter i dochodzi do nich wskutek dużej rotacji kadry w klastrze. Koncentracja wspomaga proces tworzenia nowych przedsiębiorstw, a co za tym idzie miejsc pracy, jak i stałe podnoszenie kwalifikacji pracowników, wprowadzanie nowych produktów i usług na rynek, pozyskiwanie zewnętrznych źródeł pomocy finansowej dla klastra, wdrażanie i promowanie innowacji, jak również jej absorpcję z zewnątrz.
Więcej informacji: www.interizon.pl
[accordion][spoiler title=”Autor: Ola Suty” open=”1″] Stażystka[/spoiler][/accordion]