Dobry start dla startupu
Celem każdego przedsiębiorcy jest założenie dochodowego biznesu, jednak w przypadku firm prosperujących na rynku nowych technologii, zagwarantowanie właściwego wzrostu i uniknięcie szybkiego zakończenia działalności jest nie lada wyzwaniem. W dzisiejszym artykule opiszemy kwestię początkowej działalności startupów.
Nie ulega wątpliwości, że uzyskanie dochodowego startupu zależne jest od początkowych zasobów, którymi się dysponuje. Wpływają one na charakter rozwoju, kierunki podejmowanych decyzji strategicznych oraz kondycję firmy w dłuższym okresie czasu. Grupa naukowców z Belgii i Wielkiej Brytanii podjęła się zbadania właściwej „konfiguracji startowej” nowej działalności gospodarczej (David Martens, Christine Vanhoutte, Sophie De Winne, Bart Baesens, Luc Sels, Christophe Mues, 2010).
[pullquote align=”left”] Definicję firm typu startup przedstawiliśmy w poprzednim artykule zatytułowanym “Czym właściwie są startupy?” [/pullquote]
Charakter startupu określają powiązane ze sobą zasoby, strategia oraz środowisko, tudzież rynek, na którym prowadzona jest działalność. Jeszcze do niedawna zależności pomiędzy zasobami z jednej strony, a zasobami, strategią i środowiskiem z drugiej strony, nie były badane empirycznie. W badaniach traktowano zasoby jako niezależne, odrębne elementy. Tymczasem w rzeczywistości jest zupełnie na odwrót…
Czym jednak są wspomniane zasoby? Duński ekonomista, Birger Wernerfelt, wyjaśnił w swojej pracy, że są to „wszystkie uchwytne i nieuchwytne własności, związane z firmą w dłuższym okresie jej działalności”. Możemy zatem do nich zaliczyć różne formy kapitału ludzkiego czy najbardziej wyraźny ze wszystkich zasobów – kapitał finansowy. Zasoby są nie tylko niezbędne do podstawowego funkcjonowania, ale także mogą być źródłem osiągnięcia przewagi nad konkurencją, co jest kluczową ideą zaproponowanego przez Wernerfelta poglądu o nazwie RBV (Resource-Based View). Według tego stanowiska zasoby są źródłem utrzymania stabilnej przewagi nad konkurencją, jeśli można je uznać za wartościowe, kosztowne w imitacji oraz poprawnie wykorzystywane przez kierownictwo firmy.
Wczesne badania nad startupami skupiały się przede wszystkim nad identyfikacją zasobów wpływających na ich sprawną działalność. Testowano przy tym modele biznesowej funkcjonalności oparte o uniwersalny lub przypadkowy kontekst, jednak zaniedbywano dwa ważne problemy. Pierwszy dotyczył powiązania zasobów w siatkę wzajemnych oddziaływań, co oznacza, że strategiczna wartość zasobu zależna jest od innych zasobów. Należy więc rozpatrywać ogólną wartość na poziomie ich wzajemnego powiązania. Drugi problem dotyczy funkcjonowania firmy w różnych okolicznościach, co oznacza, że wartość zasobów należy rozpatrywać w kontekście strategii oraz specyfiki rynku, na którym prowadzona jest działalność.
Wspomniana zależność pomiędzy zasobami może występować na trzech różnych poziomach relacji (Black and Boal, 1994), polegających na:
[list style=”tag”]- uzupełnianiu zasobów, tj. możliwości skompensowania zmiany kształtu jednego zasobu przez drugi. Chandler i Hanks w swojej pracy pt. „An examination of the substitutability of founders human and financial capital in emerging business ventures” wskazali, że w przypadku startupów kapitał ludzki i finansowy może się uzupełniać,
- wzmacnianiu jednego zasobu przez drugi, co można przedstawić na przykładzie uzyskania lepszego wzrostu startupu po odpowiednim połączeniu dostępnych zasobów. Za przykład może tu służyć know-how na poziomie technologicznym wzmacniany przez know-how na poziomie menadżerskim,
- tłumieniu się zasobów nawzajem, gdzie za przykład można przywołać tłumienie możliwości generowania innowacji w bardzo scentralizowanej firmie.
Wymienionej na początku tego artykułu grupie naukowców na podstawie przeprowadzonych badań, w ramach których przeanalizowano zbiór niderlandzkich startupów, udało się dojść do ciekawych wniosków. Przede wszystkim potwierdziła się teza, że odpowiedni dobór początkowych zasobów, ich współgranie oraz jednoczesne współdziałanie z wewnętrznymi i zewnętrznymi atrybutami działalności firmy (odpowiednio strategia i środowisko) jest kluczowe w osiągnięciu sukcesu.
Ponadto analiza wykazała, że zasoby stanowią główne determinanty konkurencyjnego biznesu (znajdują się wyżej w hierarchii od strategii i środowiska). Startupy mogą osiągnąć właściwy rozwój w 5 możliwych konfiguracjach mieszanki zasobów, strategii i środowiska, natomiast negatywny rozwój w ośmiu konfiguracjach. Co więcej, w dwóch pozytywnych konfiguracjach rozwoju na sukces startupu składają się tylko zasoby początkowe.
Oznacza to, że teoretycznie istnieją uniwersalne kombinacje zasobów, pracujących dobrze w warunkach dowolnej orientacji strategicznej czy środowiska rynkowego. Warto zaznaczyć, że rezultaty przeprowadzonych badań uzależnione są od zmiennych uwzględnionych przez naukowców, a w rzeczywistości rolę może odegrać więcej nieprzewidzianych czynników. Niemniej jednak istotna jest przeważająca liczba negatywnych konfiguracji rozwoju…
Dlaczego startupy upadają?
Powodów jest wiele. Najczęstsze z nich to niekompetencje w zakresie zarządzania, czyli np. przedwczesne skalowanie działalności, nieumiejętność planowania i przewidywania, prowadzenia ewidencji, odpowiedniej wyceny kosztów, nieznajomość struktury podatkowej czy możliwości finansowania. Często też startupy kończą swoją działalność na skutek braku doświadczenia osoby na stanowisku kierowniczym, co przejawia się zbyt szybką ekspansją startupu, błędnymi ocenami możliwości zaciągania kredytów, jak i niewystarczającymi umiejętnościami w sprzedaży usług i produktów. Inne źródła do przyczyn niepowodzeń zaliczają również niezabieganie o feedback ze strony klientów, zły czas wypuszczenia produktu na rynek czy niewykorzystanie networkingu. Według ogólnych danych statystycznych w 4 lata po powstaniu jedynie co drugi startup wciąż prowadzi działalność. Co ciekawe ryzyko upadku startupu z 10-letnim okresem działalności wynosi aż 71%!
Mimo wszystko, posiadając odpowiednie przygotowanie, zdobywając niezbędne zasoby i doświadczenie możemy odnieść spektakularny sukces na światową skalę!
[accordion][spoiler title=”Autorzy: Ola Suty i Maciej Mickiewicz” open=”1″] Stażyści [/spoiler][/accordion]